امروزه با پیشرفت و توسعه صنعتی کشور و استفاده روزافزون از تکنولوژی جهت فرآوری، تولید و مصرف مواد شیمیایی در بخش­های مختلف، تماس با مواد شیمیایی به شکل­های مختلف رو به افزایش است. حوادث ناشی از کار با مواد شیمیایی تنها به عنوان بخشی از اثرات کار با مواد شیمیایی، رتبه سوم رده­بندی حوادث ناشی از کار را به خود اختصاص داده­اند و بیماری­های ناشی از کار با مواد شیمیایی نیز قابل توجه هستند. استفاده از مواد شیمیایی خطرناک در تمامی آزمایشگاه ها باید مطابق با اصول استاندارد اداره ایمنی و سلامت شغلی OSHA (Occupational Safety and Health Administration) باشد. برای اجرای این استاندارد باید تدابیر محافظت در برابر مواد شیمیایی نوشته شود. این تدابیر باید سلامتی افرادی که در آزمایشگاه با مواد شیمیایی خطرناک کار می کنند را تأمین کند و به شکل بارزی در مواقع ضروری از سرایت مواد شیمیایی خطرناک به بدن جلوگیری کند. با توجه به این موضوع که استفاده ایمن از مواد شیمیایی بدون داشتن اطلاعات درباره خواص، اثرات و روش­های کاربرد ایمن آنها ممکن نیست، بنابراین اولین قدم شناسایی، طبقه­بندی و آگاهی از خطرات و اثرات بالقوه این مواد است. وجود سیستم­های متعدد در طبقه­بندی خطرات مواد شیمیایی مشکل ساز است و نه تنها در ایمنی شیمیایی و بررسی اثرات سلامت بلکه در فعالیت­های صنعتی و تجاری نیز موجب سردرگمی می­شود. به همین دلیل از اواخر سال 2002 سیستم جهانی ملل متحد طبقه بندی و برچسب گذاری مواد شیمیایی Globally Harmonized System of Classification and Labelling of Chemicals (GHS) را معرفی کرده است. در این سیستم برای رویارویی صحیح با خطرات، با توجه به تجارت گسترده جهانی مواد شیمیایی و به منظور اطمینان از کاربرد ایمن مواد، تمامی مراحل از تولید تا استفاده، حمل و نقل و دفع مواد زائد ارتقاء یافته است. در این سیستم طبقه­بندی مواد بر مبنای خطرات فیزیکی، بهداشتی و محیطی بوده و روش های هماهنگ تبادل اطلاعات خطر در این سیستم برچسب گذاری از طریق کلمات، سیگنال، عبارات خطر و پیکتوگرام های هشدار دهنده و نیز برگه های اطلاعات ایمنی با فرمت استاندارد است.

لوزی خطر

علامت لوزی که توسط NFPA (National Fire Protection Association) طراحی شده روشی بین المللی برای شناسایی خطرات مربوط به یک ماده شیمیایی خاص است تا کارکنان با استفاده از آن دچار صدمه و آسیب نشوند. این لوزی به چهار قسمت تقسیم و هر کدام با رنگ خاصی که مشخص کننده نوع خطر است مشخص می­شود. برای مشخص کردن میزان شدت و ضعف هر کدام از این خطرات برای هر لوزی اعداد صفر تا چهار تعریف شده است. رنگ قرمز معرف قابلیت اشتعال، رنگ آبی مربوط به خطرات سلامتی، رنگ زرد میزان واکنش­پذیری ماده و رنگ سفید خطرات خاص را مشخص می­کند (شکل 2).

شکل 2- لوزی خطر